Ovo oboljenje zahvata prednji deo jezika, a rak na zadnjoj strani jezika se naziva orofaringealni karcinom
Rak jezika je vrsta oralnog karcinoma ili karcinoma usta i se obično razvija u u skvamoznim ćelijama na površini jezika…
Ovo oboljenje zahvata prednji deo jezika, a rak na zadnjoj strani jezika se naziva orofaringealni karcinom.
Simptomi koji ukazuju na rak jezika su: bol u vilici ili grlu, bol tokom gutanja, osećaj da imate nešto u grlu, ukočen jezik ili vilica, problem kod žvakanja i gutanja hrane, beli ili crveni pečati u ustima ili na jeziku, čir na jeziku koji ne zarasta, bubuljice u ustima, krvarenje jezika i izraslina na jeziku.
Ova bolest se najčešće javlja kod pušača, kod osoba koje često konzumiraju alkohol, jedu malo voća i povrća i ishrana im je uglavnom zasnovana na crvenom mesu, oboljele od humanog papiloma virusa, osobe sa genetskom predispozicijom i osobe koje su ranije imale neki vid karcinoma, najčešće karcinom skvamoznih ćelija.
Kao vid lečenja prvenstveno se primenjuje operacija kojom se uklanja deo ili celi jezik (glosektomija), a zatim se prepisuje određena terapija.
Koje su vrste tumora jezika?
Pored raka jezika koji je zloćudan, postoje i drugi dobroćudni tumori jezika:
– Leukoplakija. Ovo je patološko stanje koje je uglavnom bez simptoma, ali se može javiti beo jezik, upala sluzokože obraza kao i upala desni. Leukoplakija često nastaje usled dugogodišnjeg pušenja, konzumiranja alkohola, kao posledica virusne infekcije ili iritacijom hemijskim supstancama. Belo na jeziku je poznatiji i kao “pušački jezik”, a problematičan je zato što može da pređe u svoju zloćudnu formu nakon izvesnog vremena.
– Hemangiomi – tumori arterija i vena ( ovo je relativno redak tumor jezika )
– Papilomi – tumori koji na izgled podsećaju na kondilome
– Fibromi – tumori vezivnog tkiva
– Adenomi – tumori žlezdanih ćelija
– Usled fiziološke nerazvijenosti tkiva štitne žlezde, mogu se javiti ciste na jeziku, poznate su i kao tiroglosalne ciste.
Klasifikacija raka jezika
Da bi se lakše utvrdio stepen uznapredovalosti tumora jezika, koristi se TNM klasifikacija:
T označava veličinu tumora:
T1 – rak jezika je manji od 2 centimetara
T2 – rak jezika je veličine između 2 i 4 centimetara
T3 – rak jezika je veći od 4 centimetara
T4 – rak jezika se proširio na okolne strukture u usnoj duplji
N označava zahvaćenost limfnih čvorova:
N1 – zahvaćen je jedan čvor. Ukoliko je karcinom raka lokalizovan na levoj polovini jezika, onda je zahvaćen limfni čvor sa leve strane tela i obrnuto. Zahvaćeni limfni čvor nije veći od 3 centimetara.
N2 – zahvaćen je limfni čvor sa iste strane tela, veličine između 3 i 6 centimetara
N3 – zahvaćeni limfni čvorovi su veći od 6 centimetara i mogu se naći na bilo kojoj polovini tela
M označava metastaze raka jezika u udaljene organe:
M0 – rak jezika ne daje metastaze
M1 – prisutne su metastaze u oralnoj duplji i u predelu glave i vrata
M2 – rak jezika daje metastaze u udaljenim organima
Dijagnoza raka jezika
Da bi se rak jezika uspešno lečio, potrebno je precizno dijagnostikovati i odrediti lokalizovati rak jezika.Prilikom posete lekaru, lekar vrši fizički pregled samog jezika, gleda da li postoje neke abnormalnosti ili kvržice. Pored jezika, lekar opipava okolne limfne čvorove i opisuje njihovu čvrstinu, veličinu i potencijalne abnormalnosti. Ako primeti da postoji nekakva izrаslina, izvodi se biopsijska procedura.
Biopsijа se može uraditi četkom (bris) ili biopsijom tkiva koja podrаzumevа uklаnjаnje dela tkivа tаko dа se može proveriti eventualno prisustvo malignih ćelija.
Ukoliko se fizikalnom pregledom posumnja na bilo kakvo tumorsko stanje, pristupa se specifičnijem ispitivanju:
– rendgen (dа se proveri dа li su se ćelije rаkа jezika proširile nа vilice, grudi ili plućа)
– CT skener vilice
– magnetna rezonanca – za određivanje potencijalnih metastaza raka jezika po telu
– endoskopija – za ispitivanje grla i grlenih promena, dušnika i plućnih krila.
Lečenje raka jezika
Kao i kod ostalih tumorskih stanja, terapija se izvodi sistemski – okosnicu uspešnog lečenja tumora čine hirurgija, radioterapija i hemoterapija.
Ukoliko je tumor jezika male veličine, uglavnom se sprovodi hirurški zahvat.
Kada je tumor jezika većih dimenzija, primenjuju se kombinovane metode hemoterapije i radioterapije, mada, u zavisnosti od zdravstvenog stanja pacijenta, ove procedure se mogu sprovoditi i pojedinačno.
Ukoliko je tumor jezika jako velikih dimenzija, vrši se operacija totalnog uklanjanja jezika, koja se naziva glosektomija.
Glosektomija može ostaviti velike posledice po zdravlje pacijenta – otežan je govor, ponekad i skroz onemogućen.
Ista stvar je i kod uzimanja hrane – nakon glosektomije, pacijent konzumira isključivo tečnu hranu, jer postoji objektivna opasnost od zagušenja komadom čvrste hrane koja ne može adekvatno da se usitni u ustima.